Bir Tarihi Değer Daha Kaybolmak Üzere!

Şapka giymek, çağdaşlık simgesi olarak kabul edilmiştir. Bu yüzde Türkiye Cumhuriyeti Kurucu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, “Şapka Devrimi” ile bu durumu, “Medeni milletlerarası kıyafet, milletimiz için laik bir kıyafettir. Onu giyeceğiz. Ayakta iskarpin veya potin, üstünde pantolon, yelek, gömlek, kravat, ceket ve doğal olarak bunların tamamlayıcısı olmak üzere başta siperi şemsli serpuş, bunu açıkça söylemek isterim. Bu başlığın ismine Şapka denir” ifadeleri ile Kastamonu’nda dile getirmiştir. Şapkaların içerisinde Türkler için en önemli olanı “8 köşeli kasket” olarak bilinen şapkadır. Patenti Elazığlılarda olmasına rağmen hemen hemen Türkiye’nin her noktasında en çok tercih edilen şapka olmuştur. Özellikle 8 köşeli kasket Yörükler için bambaşka şeyle ifade eder. 8 köşe kaskette her bir köşenin çok önemli anlamı vardır. Bunları şöyle sıralayalım…

Birinci Köşe, Vatanseverlik…

İkinci Köşe, Yiğitlik…

Üçüncü Köşe, Mertlik…

Dördüncü Köşe, Cömertlik…

Beşinci Köşe, Delikanlılık…

Altıncı Köşe, Alçakgönüllülük…

Yedinci Köşe, Dürüstlük…

Sekizinci Köşe, Misafirperverliktir…

İşte bu özelikler 8 köşe kasketi şapka olmaktan bambaşka boyuta taşımaktadır. Sekizgenler Türk Tarihinde büyük önem taşır. Özellikle Selçuklu’da sekizgen çok anlam taşır ve Selçuklu Yıldızı Sekizgendir. Çoğu zaman İsrail Bayrağındaki (Davud) yıldızıyla karıştırılsa da Selçuklu Sekizgeni (yıldızı) iki karenin iç içe geçmesinden oluşur. İsrail Yıldızı ise iki üçgenin iç içe geçmesinden ve altı köşeden oluşur. Selçuklu sekizgeninin (yıldızı) her köşesinde 8 köşe kasket gibi farklı bir anlam yer almaktadır.

Birinci Köşesinde, Merhamet…

İkinci Köşesinde, Şefkat…

Üçüncü Köşesinde, Sabretmek…

Dördüncü Köşesinde, Doğruluk…

Beşinci Köşesinde, Sır Tutmak…

Altıncı Köşesinde, Sadakat…

Yedinci Köşesinde, Cömertlik,

Sekizinci Köşesinde, Rabbine Şükretmek, anlamları taşımaktadır. İşte bu yüzden Türkler de 8 rakamının önemi ayrı ve farklıdır. Selçuklu Yıldızını halen bir çok camide görmek mümkündür ve günümüzde kullanılmaya devam etmektedir.

HER KÖŞESİ AYRI BİR ANLAM AMA YOK OLUYOR!

Günümüzde ise maalesef 8 köşeli kasket imal eden ustalar bir bir yok olmakta. Yeni modern şapkalar Türklerin meşhur 8 köşeli kasketinin yerini almış durumda. Bu işi yapan ustaların bir kısmı işi bırakırken bir kısmı da mecburen zamane şapka üretimini de yaparak ayakta kalmaya çalışmaktadır. İşte bunlardan biri de Denizli’de yaşayan ve babadan oğula geçen mesleği sürdürmeye çalışan 54 yaşındaki Metin Tanrıöver.  Denizli’nin önemli 8 köşe kasket ustası Şapkacı Turgut Reisin oğlu Metin Tanrıöver 45 yıldır bu mesleği sürdürmekte. Yeni nesil şapkaların çıkmasıyla Metin Usta’da zamana uymuş. Ayakta kalmak ve geçimini sağlamak için 5 köşe kasket ve şimdiler de daha çok kullanılan düğmeli şapka ile NewBoys adı verilen şapkayı üretmekte. Kültürel değerlerin zamana yenilmesiyle birlikte şapka modelleri de değişmiş durumda. Türklere özgü 8 köşe kasketi günümüzde en çok Yörükler tercih etmekte ve kullanmaya devam etmekte. Bir çoğumuzun çocukken dedelerimiz başında gördüğü 8 köşe kasket şimdiler de Metin Usta’nın tabiri ile hediyelik ve koleksiyon için tercih edilmekte. Günümüzde bir de deve güreşi müdavimleri, güreşlerde bu şapkayı takarak gelenekleri yaşatmayı sürdürüyor.